"Men kapıtalıspin. Men sizderge kapıtalızmniń las qupıalaryn aıtyp bereıin" deıdi mıllıarder Nık Hanaýer.
"30 jyldyq naryqtyq ortada mıllıardtaǵan dollarlyq baılylyqqa jettim. Osy ýaqyt aralyǵynda men eń baı 1% adamdardyń qataryna ǵana emes, eń dáýletti 0.1 % adamdar qataryna kirdim. Men sizderge kapıtalızmniń las qupıalaryn aıtyp bereıin.
Biz baıyǵan soń, taǵy da baılyqty kóbeıtýdi oılaımyz. Biz mıllıarderler ár jyly "naryqtyq úlesti qalaı kótersek" dep jantalasamyz.
30 jyl buryn baılar aqyldy boldy ma? Olar kóbirek jumys istedi me? Bıigirek boldy ma, álde ádemi boldy ma? Joq. Onyń sebebi, tek ekonomıka. Endi munda onyń las qupıalary bar.
Qazirgi neoekonomıkalyq teorıalar tek úlken korporasıalar úshin jasalǵan jáne solarǵa jumys isteıdi. Sol problema týdyrady.
Negizinde mynadaı tańdaý jasaı alatyn edik: ekonomıkalyq saıasattardy jasaýǵa bolady, baılarǵa salynatyn salyqty kóterýge bolady, iri korporasıalardy retteýge bolady. Jumysshylardyń jalaqysyn kóterýge bolady. Ony buryn istedik.
Alaıda, osy kezde neolıberal ekonomıser "bul óte úlken qatelik" dep aıqaılap shyǵa keledi. Olar "salyqty kóterý ekonomıkalyq ósimdi qurtady, sosyn jumys ornyndary azaıyp ketedi, úkimettik retteý tıimsiz" degen sıaqty ýájder aıtady.
Osyndaı oılaýdyń nátıjesinde sońǵy 30 jylda tek Amerıkanyń ózinde 1% baılar 21 trıllıon dollarǵa baıydy. Al 50% adam 900 trıllıon dollar kedeılesti. Al, bul jaǵdaı búkil dúnıede qaıtalanyp jatyr" deıdi Nık Hanaýer.
Mıllıarderdiń pikirinshe, teńsizdiktiń kúsheıýi jáne saıası turaqsyzdyqtyń artýy ondaǵan jyldar boıǵy burys ekonomıkalyq teorıanyń tikeleı nátıjesi. Ol dástúrli túsinik boıynsha kapıtalızmdegi "ashkózdik alǵa jeteleıdi" degen mantrany buzady. Ol ıdeıany moraldyq turǵydan azǵyndyq qana emes, sonymen qatar ǵylymı turǵydan qate dep sıpattaıdy jáne ózara qarym-qatynas pen yntymaqtastyqqa negizdelgen jańa ekonomıkalyq teorıany durys dep sanaıdy.
Pikir qaldyrý